Tuyến trùng gây hại hầu hết trên các loại cây nông nghiệp và đặc biệt là đối với chanh dây. Chúng sẽ thâm nhập vào bộ phận rễ, hút chất dinh dưỡng từ rễ cây để sống nên việc phòng tránh và xử lý tuyến trùng cho chanh dây rất quan trọng.
Tuyến trùng là bệnh thường gặp trên các loại cây trồng làm ảnh hưởng đến năng suất cũng như hiệu quả kinh tế của nhà vườn. Tuyến trùng gây hại hầu hết trên các loại cây nông nghiệp và hoa màu như cà phê, tiêu, điều,…trong đó có chanh dây. Hiểu biết về tuyến trùng và cách phòng trừ tuyến trùng giúp bà con sớm phát hiện và tìm ra giải pháp hiệu quả cho cây trồng của mình.
Tuyến trùng là gì?
Tuyến trùng là dạng động vật không có xương sống, thuộc ngành giun tròn. Chúng thường có kích thước rất nhỏ, không nhìn thấy được bằng mắt thường mà phải quan sát qua kính hiển vi. Tuyến trùng rất đa dạng về thành phần loài, sống ở nhiều môi trường sống khác nhau và chúng rất linh hoạt biến đổi khi môi trường sống thay đổi.
Tuyến trùng tồn tại và sinh trưởng phụ thuộc vào nhiều yếu tố: Độ ẩm đất trồng, số lượng rễ cây, kết cấu đất, độ PH và oxy trong đất…
Tuyến trùng khó có thể tồn tại ở đất khô nhưng có thể sống được trong đất có độ ẩm 100% (loài Meloidogyne). Nếu rễ cây phát triển mạnh thì tuyến trùng có mật độ cao và ngược lại; đất có kết cấu sét nhiều thì tỷ lệ tuyến trùng ít hơn đất cát; đất có pH thấp (đất chua) mật độ tuyến trùng nhiều…
Tuyến trùng gây hại trên cây chanh dây?
Chanh dây có 4 loài tuyến trùng gây hại gồm: Pratylenchus sp., Scutellonema truncatum, Helicotylenchus sp., Meloidogyne javanica.
Tuyến trùng tấn công cây chanh dây qua rễ cây, chúng thâm nhập theo vết thương cơ giới, hệ thống mạch dẫn của rễ như hệ thống dẫn nước, dẫn dinh dưỡng cây trồng. Khi chúng xâm nhập vào bộ phận rễ, chúng hút dinh dưỡng để sống.
Khi rễ cây có tuyến trùng kí sinh, các rễ cây bị biến dị, có các nốt sần nổi lên khiến phần rễ cây khó phát triển, ngăn cản việc hút chất dinh dưỡng nuôi cây, thậm chí trong trường hợp nặng còn khiến rễ cây hoại tử, cây bị chết dần.
Cây chanh dây khi có tuyến trùng kí sinh cây sẽ có các biểu hiện như: héo một cách bất thường, lá vàng và xoắn, quả non bị rụng,… mà bà con dễ nhầm lẫn với tình trạng thiếu nước của chanh dây.
Biện pháp phòng và xử lý tuyến trùng trên cây chanh dây?
Khi phát hiện cây chanh dây bị tuyến trùng tấn công, chúng ta cần:
– Đối với cây chanh dây con: Tiến hành nhổ bỏ cây chanh dây, sử dụng các chế phẩm sinh học chuyên dụng để tiêu diệt tuyến trùng tại vị trí vừa nhổ để tránh lây lan các cây khác. Ngoài ra, cần tiêu huỷ các cây bị nhiễm bệnh không để ảnh hưởng đến các cây khác trong khu vực.
– Đối với cây chanh dây đã trưởng thành: Sử dụng chế phẩm sinh học chuyên dụng phun vào gốc để tiêu diệt mầm bệnh tránh không cho lây lan vào cây khác.
Biện pháp phòng tuyến trùng trên chanh dây:
– Sử dụng cây giống tốt, uy tín, đảm bảo chất lượng, kháng bệnh tốt để hạn chế mầm bệnh ngay từ đầu. Không sử dụng các cây non đã có biểu hiện sưng rễ, cây yếu.
– Áp dụng các biện pháp luân canh, xen canh cây trồng.
– Dùng các loại cây có tính kháng tuyến trùng có tác dụng gây ngộ độc và xua đuổi tuyến trùng như: Hạt cây củ đậu, rễ cây ruốc cá, hạt và lá cây sầu đâu rừng, cây bông cúc vạn thọ, hạt cây thầu dầu,…để trồng xen canh hoặc làm phân sinh học bón cho đất.
– Chọn đất vườn ươm cũng như đất trồng có độ tơi xốp, thoát nước tốt, đảm bảo độ pH của đất ở mức trung tính (pH 7)
– Đất trồng cà phê, trồng tiêu chuyển qua trồng chanh dây cần xử lý đất trước khi canh tác cây chanh dây.
– Trong quá trình canh tác, thường xuyên kiểm tra vườn, nếu có tình trạng bệnh cần phát hiện và xử lí kịp thời.
– Sau mỗi vụ thu hoạch tiến hành cắt tỉa và vệ sinh vườn sạch sẽ để phòng các mầm bệnh tuyến trùng ảnh hưởng đến cây trồng.
Mua giống chanh dây tốt ở đâu?
Cây giống khoẻ mạnh chính là tiền đề để có một mùa màng bội thu. Nông nghiệp Sesan Gia Lai với nhiều năm kinh nghiệm trong việc sản xuất cây giống chanh dây tự hào khi là điểm đến tin cậy của bà con nông dân. Đội ngũ kĩ sư của công ty luôn cố gắng chắt lọc, tâm huyết để tạo ra những mầm giống khoẻ mạnh, sạch bệnh nhất khi đến tay khách hàng.