Chanh dây là loại quả nhiệt đới đang được nhiều thị trường săn lùng như: Úc, Hàn, Trung Quốc, Nhật…. Bởi vì trong chanh dây chứa rất nhiều thành phần giúp cải thiện sức khỏe. Nói chính xác hơn, chanh dây đáp ứng rất nhiều tiêu chí y học. Khi dùng thường xuyên và đúng liều lượng, bạn có thể cảm nhận được sự thay đổi đối với sức khỏe của bản thân. Bài viết này tổng hợp lại những đặc điểm giúp chúng ta hiểu thêm về những lợi ích của chanh dây đối với sức khỏe.

1. Chanh dây chứa những thành phần gì?

Chanh dây chứa nhiều thành phần rất tốt. Đặc biệt, từ một số nghiên cứu đã cho thấy chanh dây có lượng lớn chất chống oxy hóa là polyphenol cao hơn nhiều so với một số quả khác như xoài, vải, thơm, chuối,… Bên cạnh đó, chanh dây còn chứa thành phần của chất xơ, vitamin A, C,… Và một số khoáng chất tuyệt vời khác.

Hình: Chanh dây tím (Ảnh: Nghi Nguyễn + Thảo Nhân)

Dựa trên nghiên cứu nghiên cứu khoa học của đại học Quân y (Trích nguồn: Cơ sở dữ liệu củ Bộ Nông nghiệp Mỹ – USDA) cho thấy chỉ số thành phần các chất dinh dưỡng trong chanh dây tương đối cao nên được đông y lẫn tây y sử dụng để chữa trị và đảm bảo một số vấn đề đối với sức khỏe. Tính giá trị dinh dưỡng đối với 100g (3,5oz) bao gồm:

• Năng lượng: 406 kJ (97 kcal)
• Carbohydrat: 23.38 g
• Đường: 11.20 g
• Chất xơ thực phẩm: 10.4 g
• Chất béo: 0.70 g
• Protein: 2.20 g
• Vitamin A equiv: 64 μg (7%)
• Riboflavin (Vit. B2): 0.130 mg (9%)
• Niacin (Vit. B3): 1.500 mg (10%)
• Axit folic (Vit. B9): 14 μg (4%)
• Vitamin C: 30.0 mg (50%)
• Canxi: 12 mg (1%)
• Sắt: 1.60 mg (13%)
• Magie: 29 mg (8%)
• Phospho: 68 mg (10%)
• Kali: 348 mg (7%)
• Kẽm: 0.10 mg (1%)

Khối lượng và giá trị dinh dưỡng trên tính cho phần ăn được của quả chanh dây và tỷ lệ phần trăm theo lượng hấp thụ hàng ngày của một người lớn.

Nói đúng ra, dựa vào những thành phần có trong quả chanh dây đã được nêu rõ, chúng ta thấy được sự khác biệt nếu so sánh trên mặt bằng chung với nhiều loại quả. Vậy nên, khi sử dụng các bạn nên cân nhắc về dưỡng chất để sử dụng sao cho hợp lý nhằm tăng cao sức đề kháng và sức khỏe của bản thân.

2. Lợi ích của chanh dây trong y học và sức khỏe:

Trong y học, chanh dây có nhiều công dụng bổ trợ cho các bệnh khác nhau tùy theo hướng dẫn. Lợi ích nó mang lại thật sự thực không hề tầm thường, vì chanh dây được áp dụng trong cả hai mãn đông y và tây y.

2.1. Chanh dây được áp dụng trong đông y:

Từ một số nguồn y học cho thấy, chanh dây tính mát, vị chua, có tác dụng thanh nhiệt, giải khát, làm tăng hưng phấn, tăng khí lực. Ruột chanh dây còn giúp khai vị, hạ nhiệt, lợi tiểu, sát trùng.

Qua nhiều nghiên cứu y học đã chứng minh, người bệnh cao huyết áp và bệnh mạch vành uống nước chanh leo thường xuyên với lượng vừa phải giúp cải thiện tình trạng bệnh. Vì trong thịt quả chanh dây có chứa axit citric sẽ kết hợp với canxi làm giảm tình trạng máu bị đông do tích tụ tiểu cầu. Hơn thế, lúc cấp bách chanh dây còn có thể áp dụng giải cảm, hạ huyết áp. Và một số người còn dùng chanh dây để giảm cân, giảm đau, gia tăng sự tuần hoàn của máu.

Tại một số nước, đặc biệt nhất là Brazil, phần thịt quả chanh dây được dùng như một thực phẩm bổ dưỡng và kích thích. Còn với Thổ dân Nam Mỹ có kinh nghiệm dùng lá chanh dây tươi hoặc khô dùng làm trà để điều trị chứng mất ngủ, động kinh và cũng có giá trị làm giảm đau. Riêng ở Trung Quốc, quốc gia chuyên về đông y đã sử dụng chanh dây trong các trường hợp cơ thể suy nhược và phụ nữ bị thống kinh (đau bụng khi hành kinh).​​​​​​

2.2. Lợi ích của chanh dây được áp dụng trong Tây y:

Chanh dây có tên tiếng Anh là “Passion fruit”, quả chanh dây mọc nhiều ở các vùng nhiệt đới, được ưa thích không chỉ vì hương thơm nồng nàn quyến rũ mà còn vì lợi ích cho sức khoẻ của nó.

Chanh dây tươi rất giàu kali, beta carotene và chất xơ. Nước ép quả chanh dây là một nguồn tốt để cung cấp acid ascorbic (vitamin C), cung cấp dưỡng chất cho những người có bệnh huyết áp cao. Một số nghiên cứu cho thấy rằng quả chanh dây có vỏ màu tím có thể giúp kiểm soát các triệu chứng hen suyễn. Trong vỏ quả chanh dây tươi và chín có chứa chất Lycopene có tác dụng chính là chống oxy hóa bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương gây ra bởi các hợp chất không tốt khác.

Liên quan đến các axit hữu cơ, giống chanh dây giàu formic, butyric, linoleic, malic, myristic, acid oleic và palmitic như các hợp chất asphenolic tốt, và amino acid α-alanine. Este như ethyl butyrate, ethyl caproate, n-hexyl butyrate và n-hexyl caproategive các loại trái cây hương vị và mùi ngon miệng. Đường, có chủ yếu trong trái cây, đáng kể nhất d-fructose, d-glucose andraffinose. Trong số các enzyme, Passiflora được tìm thấy là phong phú trong catalase methylesterase pectin, và phenolase.

Chất ức chế monoamine oxidase (MAOIs) là những hóa chất ức chế hoạt động của các enzyme monoamine oxidase. Được sử dụng làm thuốc điều trị trầm cảm. Chúng đặc biệt hiệu quả trong điều trị trầm cảm không điển hình.

Giáo sư Watson của trường ĐH Florida và các cộng sự thì chứng minh được rằng chiết xuất từ vỏ trái chanh dây tím giúp giảm được đến 75% chứng thở khò khè ở những người bị bệnh hen suyễn và nâng cao khả năng hít thở của họ.

Tuy nhiên trong Tây y, cũng cảnh báo trong chanh dây có một số chất nếu sử dụng quá nhiều trong một ngày sẽ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa. Chính vì thế, không nên lạm dụng quá nhiều thức uống từ quả chanh dây mà hãy sử dụng một cách hợp lý để có một sức khỏe tốt nhất nhé!

Từ những thành phần của chanh dây đã được đề cập ở trên và những tác dụng đã được áp dụng vào thực tế, cho thấy được lợi ích không nhỏ của chanh dây. Đứng trên phương diện khoa học thì chanh dây vẫn nên sử dụng đúng liều lượng và đúng