Gần đây, hướng dư luận ngày càng tập trung hơn vào cây chanh dây. Việc thảo luận này ngày càng bị đẩy mạnh, nổi trội nhất chính là việc người dân tại các địa phương trực thuộc Tây Nguyên thi nhau chặt bỏ cây cà phê để chuyển đổi qua trồng chanh dây. Liệu đây có phải là sự thật?

Nông Nghiệp Sesan Gia Lai không chỉ là nơi chuyên cung cấp giống chanh dây cho bà con, mà còn là đơn vị chia sẻ kỹ thuật trồng cây chanh dây nên chúng tôi cũng không thể ngồi yên mà quyết định tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này… Theo nhiều nguồn thông tin đáng tin cậy, Sesan Gia Lai sẽ giải thích một phần nào đó về việc vì sao trong thời gian gần đây người nông dân thi nhau chuyển đổi trồng chanh dây thay cho cà phê.

Sự thật về việc bà con nông dân Tây Nguyên chặt bỏ cây cà phê để trồng chanh dây?

Ảnh: Bà con chặt cà phê (Nguồn: vnexpress.net)

1. Lời chia sẻ từ Sở NN-PTNN Gia Lai về vấn đề chuyển đổi từ trồng cà phê sang trồng chanh dây:

Theo báo điện tử Thanh Niên đưa tin, “Sở NN-PTNT Gia Lai ngày 3.4 cho biết, tại một số địa phương trong tỉnh, nhiều nông dân đã ồ ạt chặt phá các vườn cà phê đến thời kỳ tái canh để trồng chanh dây”.

Để giải thích cho vấn đề trên,“ Sở NN-PTNT cho hay, hiện tại nếu người dân đầu tư 1 ha chanh dây khoảng 150 triệu đồng. Với năng suất từ 30 – 40 tấn quả sau một năm trồng, nông dân có lãi từ 400 – 500 triệu đồng/ha. Giá mua chanh dây vào thời điểm này dao động trong khoảng 14.000 – 17.000 đồng/kg, tùy chất lượng quả. Theo thống kê, Gia Lai hiện có hơn 4.500 ha chanh dây và định hướng năm 2025 sẽ lên đến 20.000 ha”.

Phải hiểu rằng, cây chanh dây là giống cây ngắn ngày, dễ trồng, dễ chăm sóc. Nếu chọn được giống tốt và chăm sóc đầy đủ, từ khi trồng đến khi thu hoạch chỉ trong vòng 6 tháng, tính ra mức độ hoàn vốn ban đầu là rất cao. Vì thấy được tiềm năng của giống chanh dây nên người dân tại các tỉnh Tây Nguyên quyết định đầu tư trồng chanh dây thì đây cũng là điều dễ dàng lý giải được..

Bên cạnh đó, theo báo Thanh Niên còn cho hay “Ông Nguyễn Kim Anh, Trưởng phòng NN-PTNT H.Đăk Đoa (Gia Lai), cho biết: Hiện sản phẩm chanh dây được Trung Quốc cho phép nhập khẩu chính ngạch. Giá chanh dây trong mấy năm gần đây ổn định, nên người dân trên địa bàn huyện đã tận dụng tối đa những diện tích tái canh cà phê để trồng xen cây chanh dây. Không phải người dân phá bỏ cà phê để chuyển hẳn sang trồng chanh dây mà tận dụng tối đa thời gian cải tạo đất để trồng luân canh những cây ngắn ngày. Hiện trên địa bàn huyện trồng trên 650 ha chanh dây, tăng khoảng 100 ha so với năm trước”, ông Nguyễn Kim Anh cho biết thêm.”

Nông nghiệp Seesan Gia Lai hoàn toàn đồng ý với các lý giải trên của ông Nguyễn Kim Anh Trưởng phòng NN-PTNT H.Đăk Đoa – Gia Lai. Trong những năm gần đây, hầu như thị trường dành cho chanh dây đang được mở rộng. Không chỉ thị trường trong nước mà còn cả thị trường nước ngoài như: Anh, Úc, Trung Quốc,… nhiều nước đã chính thức mở cửa cho nước ta gia nhập vào đường đua nông sản của nước họ. Bên cạnh đó, một số nước châu Âu cũng đang và sẽ trở thành là những nước tiếp theo ưu tiên cho chanh dây Việt Nam gia nhập thị trường trong tương lai. Vì mối quan hệ về cung cầu ngày càng tăng nên việc chuyển đổi theo hướng thâm canh, xen canh phần nào giữa cây cà phê hay hồ tiêu với chanh dây giúp bà con có thêm một nguồn kinh tế phát triển, chứ không hoàn toàn chặt bỏ cây cà phê để trồng chanh dây.

2. Vì sao người dân lại đổ xô trồng chanh dây vào thời điểm này?

Để mở rộng phần một, Sesan Gia Lai xin giải thích thêm câu hỏi: “Vì sao người dân lại đổ xô nhau trồng chanh dây vào thời điểm này?”. Phần này liên quan khá rộng đến quy trình chăm sóc cây chanh dây với nhiều công đoạn. Nhưng chúng tôi sẽ chia sẻ một cách ngắn gọn nhất để bà con nắm được vấn đề, cũng như giải thích điều mà bà con thắc mắc tại sao nên trồng chanh dây vào thời điểm này.

Sự thật về việc bà con nông dân Tây Nguyên chặt bỏ cây cà phê để trồng chanh dây?

Ảnh: Cuộc sống của gia đình anh Huyk được cải thiện nhờ trồng chanh dây. Ảnh: Tuấn Anh (Trích báo: Nongnghiep.vn)

Chanh leo hay chanh dây là tên gọi mà miền Bắc Việt Nam dùng để chỉ một số loài thực vật thuộc chi Lạc tiên, họ Lạc tiên: Passiflora edulis, còn gọi là dây mát, chùm bao trứng… (Trích: Wikipedia)
Cây chanh dây theo nhiều vùng miền còn có các tên khác nhau như: lạc tiên, mắc mát, mát mát… dạng bán thân gỗ dễ trồng và chăm sóc. Đây là loại cây yêu thích môi trường đất có độ ẩm cao, nên để cung cấp đủ độ ẩm giúp cây lớn lên thì thời điểm có lượng mưa phù hợp chính là khoảng tháng 4 đến tháng 6 dương lịch. Thời điểm này mùa mưa đã bắt đầu, lượng sinh khoáng trong nước mưa cũng giúp cây tăng trưởng nhanh và phát triển tự nhiên hơn. Bên cạnh đó, bà con nông dân cũng giảm được đáng kể công tưới tiêu cho cây.

Còn một điều mà Nông nghiệp Sesan Gia Lai luôn nhận thấy, người nông dân nên được mệnh danh là những doanh nhân ngầm của thời đại mới.

Vì sao ư! Là một người nông dân khi bắt tay đầu tư vào bất cứ cây giống nào họ cũng phải lựa chọn rất kỹ càng. Họ bắt buộc phải học tập, quan sát, cuối cùng mới áp dụng vào việc canh tác. Một lần đầu tư là đánh một canh bạc vô cùng lớn dựa trên thời tiết, khí hậu, giống cây, sâu bệnh, thời gian…. Nên khi người dân tại vùng đất Tây Nguyên quyết định trồng chanh dây, họ cũng đắn do rất nhiều phương diện về kinh tế, thời tiết khí hậu, đất, nước, thổ nhưỡng nên việc trồng chanh dây xen canh với cà phê vào thời gian này là vô cùng khả quan về mặt kinh tế. Hơn thế, nhiều bà con dùng trụ tiêu để kết hợp bắt giàn cho chanh dây vừa tiết kiệm thêm một khoản chi phí bắt giàn lại tiện chăm sóc cho cây tiêu.

Qua đây cũng không cần phải giải thích nhiều hơn nữa, chỉ cần bấy nhiêu thôi cũng đủ lý giải phần nào vì sao người dân Tây Nguyên mới đổ xô đi trồng chanh dây vào thời điểm này.

Tóm lại, người nông dân dựa trên điều kiện thực tế từ thị trường và đặc điểm phát triển của cây chanh dây nên mới mạnh dạng đánh canh bạc này.

Nông Nghiệp Sesan Gia Lai cảm ơn quý bà con đã cùng theo dõi!.